Статьи : Siddiqov Patxillo Patxillo

1534 Jun 20, 2022 3:07:03 PM
Annotation

Ushbu maqolada qo’l gilamlarini ishlab chiqarish jarayonida ba’zi bir asosiy parametrlarining tahlili keltirilgan. Qo`l gilamni ishlab chiqarishda iplar sistemasidan zamin tanda ipiga ta’sir qiladigan kuch, zamin arqoq va tuk arqoq ipini gilam qirg`og`iga  zichlagich yordamida jiplash kuchini aniqlash masalasi  tadqiq qilingan. Ma’lumki, tashqi ta’sir kuchi qanchalik yuqori bо‘lsa,  cho'zilgan tolalar va iplarga о‘z ta’sirini о‘tkazib, iplar chо‘zilishi natijasida matoning qalinligi kamayadi. Agarda iplar chо‘zilmasa unda matoning deformatsiya kuchlariga ta’siri yuqori bо‘lib,  iste’mol muddatini oshishiga olib keladi. Iplarga beriladigan zarb kuchining gilam mahsulotlariga ishlab chiqarishda katta ahamiyatga ega ekanligi nazariy asoslab berilgan.                Gilam mahsuloti arqoq ipini zichlagichini  zarb kuchini aniqlash uchun  matematik mayatnikning  tebranma harakati misolida ko‘rib chiqqan. Olim Nyuton matematik mayatnik yordamida og‘irlik kuchi tezlanishi juda katta aniqlik bilan topgan. Bu metodning aniqligi shunchalik kattaki, y  og‘irlik kuchi tezlanishining geografik kenglikka bog‘liq o‘zgarishini hamda iplarning  zichligining o‘zgarishi tufayli og‘irlik kuchining normal qiymatidan chetlanishini yaqqol aniqlashga imkon beradi. Haqiqatda ham massa va energiyani o‘zaro bog‘lanishini tasdiqlaydiki, har qanday energiyani aylanishida uni massaga aylanishi nazarda tutiladi. Lekin bunda haqiqatda ham massa to‘g‘ridan to‘g‘ri energiyaga aylanmasdan, massa bir shakldan ikkinchi shaklga aylanadi xolos.

#ishlab chiqarish #massa #taranglik #tezlanish #gilam #to‘quvchilik #zarb kuchi #og‘irlik kuchi